Osnovne informacije
Stvarni vlasnik
Stvarni vlasnik je uvek fizičko lice koje u krajnjoj liniji poseduje ili kontroliše pravno lice ili drugo lice stranog prava.
Izuzetno, ako nije moguće odrediti fizičko na način kako je to propisano, stvarni vlasnik je fizičko lice koje je registrovano za zastupanje, odnosno lice koje je registrovano kao član organa tog subjekta.
Kako se istovremeno sa evidentiranjem vrši i objavljivanje podataka, podaci o stvarnom vlasniku registrovanog subjekta proizvode pravno dejstvo prema trećim licima narednog dana od dana objavljivanja tih podataka u Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika.
Obaveza i rokovi evidentiranja podataka
Obavezu evidentiranja ima:
- novoosnovani privredni subjekat, najkasnije 15 dana od dana registracije, pri čemu ukazujemo i na mogućnost da se počev od 01.10.2023. godine objedinjeno podnesu elektronska registraciona prijava za osnivanje privrednog društva u okviru koje je omogućeno da se istovremeno izvrši i evidentiranje stvarnog vlasnika. Svakako, ukoliko osnivač ne iskoristi ovu mogućnost, ostaje obaveza zakonskog zastupnika privrednog društva da, u roku od 15 dana od dana upisa privrednog društva u Registar privrednih subjekata, evidentira stvarnog vlasnika u Centralnu evidenciju.
- registrovani privredni subjekat, najkasnije 15 dana od dana promene vlasničke strukture ili članova organa registrovanog subjekta.
Lice ovlašćeno za evidentiranje:
- osnivač odnosno jedan od osnivača u postupku osnivanja Registrovanog subjekta elektronskim putem (u skladu sa Mišljenjem Ministarstva privrede punomoćnik ne može evidentirati stvarnog vlasnika u postupku osnivanja Registrovanog subjekta elektronskim putem),
- lice ovlašćeno za zastupanje u svim drugim slučajevima.
Obavezu evidentiranja podataka o stvarnim vlasnicima IMAJU:
- sva privredna društva,
- društva u likvidaciji,
- zadruge,
- ogranci stranih privrednih društava,
- poslovna udruženja,
- udruženja i savezi udruženja,
- fondacije i zadužbine,
- ustanove,
- strana predstavništva privrednih društava, udruženja, zadužbina i fondacija.
Ovu obavezu NEMAJU:
- preduzetnici,
- javna akcionarska društva,
- privredna društva u stečaju,
- privredna društva u prinudnoj likvidaciji,
- društva i ustanove u kojima je Republika Srbija, aut. pokrajina ili jedinica lokalne samouprave jedini član, odnosno osnivač,
- političke stranke,
- sindikati,
- sportske organizacije i udruženja,
- crkve i verske zajednice.
Krajnji rok za evidentiranje
Krajnji rok za registrovane subjekte koji do sada nisu evidentirali stvarne vlasnike je 31. januar 2020. godine.
Provera evidentiranih podataka i čuvanja dokumentacije
Proveru da li je registrovani subjekat evidentirao tačne podatke i da li propisno čuva dokumentaciju vrše nadležni državni organi i Narodna banka Srbije.
Pokretanje prekršajnog postupka
APR će podnositi zahteve za pokretanje prekršajnog postupka protiv postojećih pravnih lica i njihovih zastupnika koja uopšte nisu evidentirala stvarnog vlasnika do 31.1.2020. godine.
Takođe, APR će kontinuirano podnositi zahteve za pokretanje prekršajnog postupka protiv novoosnovanih pravnih lica i njihovih zastupnika, ukoliko u roku od 15 dana od dana osnivanja ne izvrše obavezu evidentiranja stvarnog vlasnika.
Ostali organi (Poreska uprava, Komisija za hartije od vrednosti, Uprava za sprečavanje pranja novca, Uprava za igre na sreću, inspekcijski organi itd), ako u toku nadzora poslovanja privrednog subjekta utvrde da je evidentiran pogrešan podatak o stvarnom vlasniku ili registrovani subjekt nema, odnosno ne čuva odgovarajuće, tačne i ažurne podatke i dokumenta na osnovu kojih je evidentirao stvarnog vlasnika, podneće zahtev za pokretanje prekršajnog postupka protiv tih pravnih lica i njihovih zastupnika.
Evidentiranje stvarnih vlasnika
Za evidentiranje stvarnih vlasnika potrebno je da podnosilac prijave poseduje:
- nalog na sistemu Agencije za privredne registre,
- kvalifikovani elektronski sertifikat (elektronski potpis) izdat od sertifikacionog tela u Republici Srbiji,
instaliran čitač elektronskih kartica i - instaliranu NEXU aplikaciju za elektronsko potpisivanje.
Početni korak za korisnike koji prvi put pristupaju sistemu je kreiranje naloga na Portalu eID.gov.rs.
Ukoliko ste sistemu već pristupali, isti korisnički nalog možete iskoristiti za elektronsko podnošenje zahteva. Potrebno je samo da uneste Vašu elektronsku poštu i lozinku.
Ministarstvo privrede je pripremilo Vodič za evidentiranje stvarnog vlasnika registrovanog subjekta u Centralnu evidenciju, kao pomoć registrovanim subjektima u sprovođenju zakonske obaveze.
Ministarstvo privrede dalo je i svoje mišljenje, sa kojim se možete upoznati, a koje se odnosi na mogućnost evidentiranja više lica kao stvarnih vlasnika, a po osnovu preovlađujućeg uticaja (OSV2).
Agencija je pripremila detaljno video uputstvo o kreiranju naloga.
Za korišćenje same aplikacije vam može biti od koristi Vodič u slikama kao i detaljno Korisničko uputstvo.
Potpisivanje kvalifikovanim elektronskim potpisom zastupnika u elektronskom obliku putem interneta objašnjeno je u Tehničkom uputstvu za potpisivanje dokumenata i zahteva kvalifikovanim elektronskim sertifikatom.
Pitanja vezana za postupak evidentiranja možete slati na elektronsku adresu stvarnovlasnistvo@apr.gov.rs.
U slučaju da imate problem sa pristupom aplikaciji za centralizovano prijavljivanje korisnika ili sa elektronskim potpisom, možete kontaktirati tehničku podršku na sd@apr.gov.rs ili pozivom na broj 011 418 2000.
Evidentiranje stvarnih vlasnika prilikom eRegistracije osnivanja privrednog društva
Od 01. Oktobra 2023. godine pored neposrednog evidentiranja stvarnog vlasnika privrednog subekta preko portala Centralne evidencije stvarnih vlasnika, moguće je i posredno evidentiranje stvarnog vlasnika putem korisničke aplikacije za prijem elektronske prijave za osnivanje Registrovanih subjekata.
Pretraživanje Evidencije stvarnih vlasnika
Za preraživanje podataka sadržanih u Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika jedino je neophodno da korisnik poseduje kreiran nalog u sistemu Agencije za privredne registre.
Nakon logovanja u sistem, korisnik bira Evidenciju stvarnih vlasnika i na osnovu matičnog broja vrši pretraživanje podataka.
Agencija je kao pomoć pri kreiranju korisničkog naloga pripremila detaljno video uputstvo o kreiranju naloga.
Elektronski potpis nije potreban za pretraživanje podataka u Centralnoj evidenciji stvarnih vlasnika.