LICENCA
Postupak izdavanja licence turističkoj agenciji organizatoru turističkog putovanja i izdavanja svečane forme licence, obnavlјanja licence, izdavanja rešenja o upisu podataka koji su predmet registracije i promeni i brisanju registrovanih podataka o turističkoj agenciji organizatoru, kao i postupak brisanja turističke agencije iz Registra po zahtevu turističke agencije nosioca licence, pokreće se podnošenjem odgovarajuće registracione prijave Registru turizma, uz koju se dostavlјa propisana dokumentacija i dokaz o uplati naknade Agenciji za privredne registre (u dalјem tekstu: Agencija).
Na pitanja koja se odnose na postupak izdavanja licence, postupanje po nepotpunom i nerazumlјivom zahtevu za izdavanje licence i promenu podataka registrovanih u Registru turizma koja nisu posebno uređena Zakonom o turizmu, shodno se primenjuju odgovarajuće odredbe zakona kojim se uređuje registracija privrednih subjekata (Zakon o postupku registracije u Agenciji za privredne registre), a ukoliko tim zakonom nisu uređena pojedina pitanja shodno se primenjuju odgovarajuće odredbe zakona kojim se uređuje upravni postupak (Zakon o opštem upravnom postupku).
Licenca se izdaje turističkim agencijama koje žele da obavlјaju poslove organizovanja, realizovanja i prodaje turističkih putovanja u zemlјi i u inostranstvu, kao i organizovanja, realizovanja i prodaje putovanja učenika i studenata u inostranstvo radi učenja stranog jezika ili stručnog usavršavanja sa mogućnošću obavlјanja privremenih i povremenih poslova, odnosno poslove koji su Zakonom o turizmu propisani kao poslovi koje obavlјaju turističke agencije organizatori putovanja.
U zavisnosti od mesta realizovanja turističkih putovanja, licenca se rangira u različite kategorije, i to :
- kategorija A – izdaje se za obavlјanje poslova organizovanja, realizovanja i prodaje turističkih putovanja u zemlјi i inostranstvu;
- kategorija B – izdaje se za obavlјanje poslova organizovanja turističkih putovanja u zemlјi. Organizator putovanja sa kategorijom B može da pruži i uslugu koja obuhvata najviše jedno noćenje, u vremenskom trajanju ne dužem od 48 sati, u državama sa kojima se Republika Srbija graniči.
Organizator putovanja obavlјa poslove organizovanja, realizovanja i prodaje turističkih putovanja u kategoriji koja mu je izdata i za koju ispunjava uslove. U slučaju da organizator putovanja promeni obavlјanje poslova organizovanja, realizovanja i prodaje turističkih putovanja, u zavisnosti od mesta realizacije, stiče pravo na izdavanje nove odgovarajuće licence, sa propisanom visinom garancije putovanja i propisanim depozitom.
Organizator putovanja u postupku dobijanja licence obezbeđuje garanciju putovanja u najmanjem iznosu limita pokrića u zavisnosti od visine prometa.
Organizator putovanja, u zavisnosti od visine prometa posluje do limita pokrića garancije putovanja, a u slučaju dostizanja punog iznosa visine prometa organizator putovanja kod istog davaoca garancije može da obezbedi dopunu limita pokrića do propisanog iznosa garancije putovanja za narednu propisanu visinu prometa ili obezbeđuje novu garanciju putovanja kod istog ili drugog davaoca garancije, kojom se u punom iznosu obezbeđuje limit pokrića za narednu propisanu visinu prometa.
Garancijom putovanja smatra se bankarska garancija i/ili ugovor o osiguranju, sa ukupnim limitom pokrića, u zavisnosti od kategorije licence i visine prometa, u najnižem iznosu od:
1) 30.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju A i visinu prometa do 20.000.000 dinara;
2) 50.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju A i visinu prometa do 60.000.000 dinara;
3) 100.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju A i visinu prometa do 150.000.000 dinara;
4) 250.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju A i visinu prometa do 500.000.000 dinara;
5) 350.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju A i visinu prometa 1.000.000.000 dinara;
6) 400.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju A i visinu prometa preko 1.000.000.000 dinara.
7) 5.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju B i visinu prometa do 5.000.000 dinara;
8) 15.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju B i visinu prometa do 10.000.000 dinara;
9) 30.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju B i visinu prometa do 20.000.000 dinara.
U slučaju da iznos visine prometa prelazi iznos od 20.000.000 dinara, organizator putovanja za licencu rangiranu u kategoriju B obezbeđuje garanciju putovanja na način i u visini limita pokrića kao i organizator putovanja za licencu rangiranu u kategoriju A.
Depozit se obezbeđuje u propisanoj visini, u zavisnosti od kategorije licence, u najnižem iznosu od:
- 2.000 evra za licencu rangiranu u kategoriju A;
- 500 evra za licencu rangiranu u kategoriju B.
Ispunjenost zakonom propisanih uslova za obavlјanje poslova turističke agencije organizatora putovanja, kao i uslova za određenu kategoriju licence, utvrđuje se u postupku izdavanja licence.
Licencu, na zahtev podnosioca, izdaje registrator turizma u formi rešenja, sa rokom važenja od tri godine od dana izdavanja rešenja. Istovremeno sa donošenjem ovog rešenja, vrši se registracija podataka o turističkoj agenciji u Registar, koji se istog dana objavlјuju u odelјku Pretrage podataka Registra turizma (za izabranu turističku agenciju pogledati Odluke registratora).
Licenca se može obnoviti na način i pod uslovima pod kojima se izdaje, s tim da se zahtev za obnavlјanje licence mora podneti najkasnije 35 dana pre isteka roka važenja licence.
Ako je istovremeno sa obnovom licence potrebno izvršiti promenu nekog od podataka koji su registrovani prilikom izdavanja licence, uz zahtev za obnovu licence, podnosi se dokumentacija iz člana 5. stav 1. Pravilnika o uslovima i načinu rangiranja licence organizatora putovanja u različite kategorije, načinu promene kategorije licence, sadržini zahteva za izdavanje i obnavlјanje licence, kao i uslovima i načinu izdavanja svečane forme licence („Sl. glasnik RS”, br. 81/2019, 137/2020, 62/2021, 74/2021 i 75/2023) za podatke koji se menjaju i pisana izjava odgovornog lica nosioca licence, da nosilac licence u momentu podnošenja zahteva, ispunjava uslove za licencu organizatora putovanja, a u skladu sa članom 7. Pravilnika o uslovima i načinu rangiranja licence organizatora putovanja u različite kategorije, načinu promene kategorije licence, sadržini zahteva za izdavanje i obnavlјanje licence, kao i uslovima i načinu izdavanja svečane forme licence.
Svečana forma licence izdaje se na zahtev organizatora putovanja, ako mu je izdata licenca u formi rešenja.
Zahtev za izdavanje licence koju podnosi privredno društvo, pravno lice, drugo pravno lice ili preduzetnik (u dalјem tekstu: subjekt) naročito sadrži:
- podatak o matičnom broju i poslovnom imenu, odnosno nazivu subjekta kome se izdaje licenca,
- podatak o kategoriji licence za koju se zahtev podnosi,
- potpis i podatke o licu koje je ovlašćeno za podnošenje prijave,
- podatke o rukovodiocu (za domaće fizičko lice ime i prezime, jedinstveni matični broj građana, a za stranca ime i prezime, broj pasoša i država izdavanja, a ako je izdata lična karta za stranca, upisuje se i lični broj stranca), kao i podatke o mestu obavlјanja delatnosti turističke agencije,
- podatke o garancijama putovanja, usled insolventnosti i radi naknade štete, kao i podatke o depozitu,
- podatke o opštim uslovima putovanja.
Za izdavanje licence turističkoj agenciji organizatoru turističkih putovanja, prilaže se:
- uredno popunjen zahtev za izdavanje licence (obrasci);
- izvod iz registra u kojem je pravno lice registrovano, ukoliko nije registrovano u registru za čije je vođenje nadležna Agencija za privredne registre;
- odgovarajući dokaz da subjekt, u svakom prostoru, odnosno mestu poslovanja u kome obavlјa delatnost turističke agencije, ima zaposleno najmanje jedno lice sa punim radnim vremenom, u svojstvu rukovodioca;
- dokaz iz kog se može utvrditi da lice čiji se upis traži u svojstvu rukovodioca turističke agencije poseduje aktivno znanje stranog jezika - B2 nivo jezičke kompetentnosti CEFR (potvrda škole stranog jezika; diploma o završenom fakultetu osnovnih akademskih studija od 180 do 240 ESPB bodova, gde je programom predviđeno učenje, odnosno polaganje stranog jezika najmanje dve školske godine sa dokazom o položenim ispitima; diploma o završenoj srednjoj školi ili fakultetu na kojoj se program nastave i učenja održava na stranom jeziku ili uverenje o položenom ispitu za turističkog vodiča ili turističkog pratioca, odnosno licenca turističkog vodiča ili turističkog pratioca);
Napomena: Ukoliko je lice čiji se upis traži u svojstvu rukovodioca položilo ispit za turističkog vodiča ili turističkog pratioca Registrator turizma po službenoj dužnosti pribavlja tražene podatke, u skladu sa zakonom.
- overenu kopiju ili overeni prepis diplome - potvrde nadležne školske ustanove kod koje je lice koje se registruje u svojstvu rukovodioca steklo najmanje višu stručnu spremu, odnosno visoko obrazovanje na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 180 ESPB bodova, osnovnim strukovnim studijama, odnosno na studijama u trajanju od tri godine;
Napomena: Ukoliko ovo lice nije steklo neophodnu stručnu spremu ili neophodno radno iskustvo u Republici Srbiji, kao dokaz o ispunjenosti uslova koji se odnose na stručnu spremu i radno iskustvo podnosi drugu odgovarajuću dokumentaciju.
- dokaz iz koga se može utvrditi da lice koje se upisuje kao rukovodilac ima radno iskustvo u turističkoj delatnosti od najmanje tri godine za rad kod organizatora turističkog putovanja - overena kopija ili overeni prepis radne knjižice, potvrda pravnih lica i preduzetnika kod kojih je to radno iskustvo stečeno ili overena izjava lica koje se upisuje kao rukovodilac;
- potvrda nadležnog privrednog suda da odgovornom licu, zakonskom zastupniku subjekta, nije izrečena mera bezbednosti zabrane vršenja delatnosti, poziva i dužnosti, ne starija od šest meseci od dana izdavanja (prilaže se za zakonskog zastupnika subjekta registracije, odnosno za preduzetnika);
- potvrda nadležnog Privrednog suda da se subjekt ne nalazi u postupku stečaja, ukoliko se zahtev ne odnosi na preduzetnike, ne starija od šest meseci od dana izdavanja (Portal sudova Srbije);
- potvrda nadležnog registra da se subjekt ne nalazi u postupku likvidacije, za one subjekte koji nisu registrovani u registru za čije je vođenje nadležna Agencija za privredne registre, ne starija od šest meseci od dana izdavanja;
- potvrda nadležnog privrednog suda ili drugog državnog organa da subjektu nije izrečena zaštitna mera zabrane obavlјanja delatnosti, ne starija od šest meseci od dana izdavanja;
- važeće garancije putovanja za slučaj insolventnosti i radi naknade štete, sa propisanim limitom pokrića, u zavisnosti od kategorije licence i visine prometa (ugovor o osiguranju - polisa osiguranja i/ili bankarska garancija);
Napomena: Ukoliko se uz zahtev za izdavanje licence dostavi bankarska garancija, potrebno je dostaviti i dokaz o ispunjenosti propisanih uslova u pogledu članstva za primaoca garancije, a imajući u vidu da je primalac bankarske garancije strukovno, odnosno poslovno udruženje ili asocijacija turističkih agencija, sa brojem članova organizatora ne manjim od 15, te se kao dokaz može priložiti izjava zastupnika udruženja/asocijacije primaoca bankarske garancije o ispunjenosti uslova u pogledu članstva (Obrasci).
- potvrdu banke o depozitu koja nije starija od 5 dana od dana podnošenja zahteva i koja sadrži podatak o iznosu dinarskih sredstva na računu i njihovoj protivrednosti izraženoj u evrima, obračunatoj po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan izdavanja potvrde, koji ne može biti manji od propisanog iznosa u zavisnosti od kategorije licence;
- opšti uslovi putovanja u štampanoj formi;
- dokaz o uplati naknade za izdavanje licence (visine naknada).
Zahtev za izdavanje svečane forme licence
Na zahtev turističke agencije organizatora putovanja, uz koji se prilaže dokaz o uplati naknade za izdavanje svečane forme licence (visine naknada), registrator turizma izdaje svečanu formu licence.
Zahtev za izdavanje svečane forme može se podneti istovremeno sa zahtevom za izdavanje licence ili nakon donošenja rešenja o licenci.
Napomena: Svečana forma licence može biti izdata samo turističkoj agenciji organizatoru putovanja kojoj je izdata licenca u formi rešenja.
Promena kategorije licence (izdavanje nove licence sa promenjenom kategorijom)
U slučaju promene uslova propisanih za kategoriju izdate licence organizator putovanja je dužan da obezbedi novu licencu, sa propisanom visinom garancije putovanja i propisanim depozitom.
U periodu važenja licence organizator putovanja može podneti zahtev za izdavanje nove licence sa promenjenom kategorijom, na način i pod uslovima propisanim ovim pravilnikom. Uz zahtev za izdavanje nove licence sa promenjenom kategorijom (obrasci) i dokaz o uplati naknade za izdavanje licence (visine naknada), organizator putovanja podnosi dokumentaciju propisanu za izdavanje licence, za one podatke koji se menjaju, a naročito dokaz o propisanoj garanciji putovanja i propisanom depozitu, kao i overenu izjavu odgovornog lica o visini prometa, odnosno planiranoj visini prometa, sa iskazanim najmanjim iznosom limita pokrića u zavisnosti od kategorije licence.
VAŽNO: Uz zahtev za izdavanje licence sa novom kategorijom, organizator putovanja podnosi i zahtev za prestanak važenja prethodno izdate licence, kao i dokaz o uplati naknade za registraciju brisanja turističke agencije (visine naknada).
Promene podataka o turističkoj agenciji organizatoru putovanja
Za promenu, upis novih i/ili brisanje registrovanih podataka iz Registra o turističkoj agenciji organizatoru putovanja upisanoj u Registar turizma, podnosi se:
- uredno popunjena registraciona prijava za registraciju promene podataka o turističkoj agenciji (obrasci), kao i odgovarajući dodatak uz prijavu,
- dokaz o uplati naknade za registraciju promene podataka (visine naknada),
- dokument kojim se dokazuje nastala promena i ispunjenost uslova za promenu koja se traži, i to:
ZA PROMENU PODATAKA O RUKOVODIOCU TURISTIČKE AGENCIJE
- odgovarajući dokaz da je lice koje se upisuje kao rukovodilac zaposlen sa punim radnim vremenom u svojstvu rukovodioca u prostoru, odnosno mestu poslovanja u kom pravno lice, odnosno preduzetnik koje je nosilac licence obavlјa delatnost turističke agencije,
- overena kopija ili overeni prepis diplome - potvrde nadležne školske ustanove kod koje je to lice steklo najmanje višu stručnu spremu, odnosno visoko obrazovanje na osnovnim akademskim studijama u obimu od najmanje 180 ESPB bodova, osnovnim strukovnim studijama, odnosno na studijama u trajanju od tri godine,
- dokaz o aktivnom znanju stranog jezika – B2 nivo jezičke kompetentnosti CEFR - potvrda škole stranog jezika; diploma o završenom fakultetu osnovnih akademskih studija od 180 do 240 ESPB bodova, gde je programom predviđeno učenje, odnosno polaganje stranog jezika najmanje dve školske godine sa dokazom o položenim ispitima; diploma o završenoj srednjoj školi ili fakultetu na kojoj se program nastave i učenja održava na stranom jeziku; uverenje o položenom ispitu za turističkog vodiča ili turističkog pratioca, odnosno licenca turističkog vodiča ili turističkog pratioca,
Napomena: Ukoliko je lice čiji se upis traži u svojstvu rukovodioca položilo ispit za turističkog vodiča ili turističkog pratioca Registrator turizma po službenoj dužnosti pribavlja tražene podatke, u skladu sa zakonom.
- dokaz iz koga se može utvrditi da lice koje se upisuje kao rukovodilac ima radno iskustvo u turističkoj delatnosti od najmanje tri godine za rad kod organizatora turističkog putovanja - overena kopija ili overeni prepis radne knjižice, potvrda pravnih lica i preduzetnika kod kojih je to radno iskustvo stečeno ili overena izjava lica koje se upisuje kao rukovodilac.
Uz prijavu promene podataka po osnovu ostavke rukovodioca turističke agencije prilaže se primerak ostavke.
Uz prijavu za promenu podataka o registrovanim licima, i to podataka koji se upisuju u Registar za domaće fizičko lice - lično ime i JMBG, za stranca - lično ime, broj pasoša i država izdavanja ili broj lične karte stranca i država izdavanja ili evidencijski broj, u slučaju promene ličnih podataka registrovanog lica – rukovodioca turističke agencije potrebno je dostaviti dokaz koji predstavlјa osnov za promenu pomenutih podataka (fotokopija lične karte ili pasoša ili druga dokumentacija u skladu sa zakonom (izvod iz matične knjige venčanih)).
ZA PROMENU PODATAKA O ADRESI NA KOJOJ TURISTIČKA AGENCIJA OBAVLJA DELATNOST TURISTIČKE AGENCIJE
Uz prijavu za registraciju podataka o adresi na kojoj turistička agencija obavlјa delatnost turističke agencije, prilaže se dokumentacija koja se odnosi na rukovodioca te agencije koji će u tom svojstvu raditi na adresi čiji se upis traži.
Ako se promena podataka o adresi na kojoj turistička agencija obavlјa delatnost turističke agencije odnosi na promenu adrese na kojoj će rukovodilac te agencije koji je već u tom svojstvu registrovan u Registru turizma obavlјati poslove, za traženu promenu podnosi se samo prijava i dokaz o promeni mesta rada zaposlenog.
ZA PROMENU PODATAKA O GARANCIJAMA PUTOVANJA I OPŠTIM USLOVIMA PUTOVANJA TURISTIČKE AGENCIJE
- važeća propisana garancija putovanja čiji se upis traži,
- dokaz o ispunjenosti propisanih uslova u pogledu članstva za primaoca bankarske garancije, a imajući u vidu da je primalac bankarske garancije strukovno, odnosno poslovno udruženje ili asocijacija turističkih agencija, sa brojem članova organizatora ne manjim od 15, te se kao dokaz može priložiti izjava zastupnika udruženja/asocijacije primaoca bankarske garancije o ispunjenosti uslova u pogledu članstva (Obrasci),
- važeći opšti uslovi putovanja u štampanoj formi.
ZA PROMENU PODATAKA O DEPOZITU
- potvrda banke o depozitu koja nije starija od 5 dana od dana podnošenja zahteva i koja sadrži podatak o iznosu dinarskih sredstava na računu i njihovoj protivrednosti izraženoj u evrima, obračunatoj po srednjem kursu Narodne banke Srbije na dan izdavanja potvrde,
- važeći opšti uslovi putovanja u štampanoj formi (ukoliko je došlo do promene podatka o visini depozita sadržanog u opštim uslovima putovanja).
Brisanje turističke agencije organizatora putovanja iz Registra
U skladu sa odredbama člana 62. Zakona o turizmu, prestankom važenja licence registrator turizma briše turističku agenciju iz Registra turizma bez donošenja posebnog akta.
Licenca prestaje da važi:
- istekom roka za koji je izdata,
- na osnovu zahteva nosioca licence,
- oduzimanjem licence,
- prestankom privrednog društva, preduzetnika, drugog pravnog lica usled čega se to pravno lice ili preduzetnik briše iz odgovarajućeg Registra.
Brisanje turističke agencije iz Registra turizma, u slučaju kada nosilac licence podnese registracionu prijavu za prestanak važenja licence, sprovodi se podnošenjem:
- registracione prijave brisanja turističke agencije organizatora putovanja Agenciji za privredne registre (obrasci),
- potvrde organa nadležnog za oduzimanje licence da u trenutku podnošenja zahteva nije pokrenut postupak za oduzimanje licence turističkoj agenciji čije se brisanje traži,
Napomena: Registrator turizma po službenoj dužnosti pribavlja traženi podatak, odnosno postupa na način propisan zakonom kojim se uređuje upravni postupak.
- dokaza o uplati naknade za registraciju brisanja turističke agencije (visine naknada).