Registar ugovora o finansiranju poljoprivredne proizvodnje je počeo sa radom u okviru Agencije za privredne registre, dana 1. juna 2015. godine i predstavlja jedinstvenu, centralnu, javnu i elektronsku bazu podataka o zaključenim ugovorima o finansiranju, kao i dokumentima na osnovu kojih je izvršena registracija tih ugovora, shodno Zakonu o finansiranju i obezbeđenju finansiranja poljoprivredne proizvodnje („Službeni glasnik RS”, br. 128/2014).
Softver neophodan za rad Registra razvijen je u okviru projekta tehničke pomoći Organizacije za hranu i poljoprivredu Ujedinjenih nacija (FAO) i Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD).
Registar sadrži osnovne podatke o ugovorima o finansiranju poljoprivredne proizvodnje, kao što su podaci o ugovornim stranama, njihovim obavezama i sredstvima obezbeđenja naplate poveriočeve obaveze i oni su javno dostupni svim zainteresovanim licima preko internet strane Agencije.
Založno pravo na budućim poljoprivrednim proizvodima, kao jedno od sredstava obezbeđenja poveriočeve obaveze, upisuje se u Registar založnog prava na pokretnim stvarima i pravima koji se u okviru Agencije za privredne registre vodi od 2005. godine
Ugovor o finansiranju poljoprivredne proizvodnje je ugovor na osnovu koga se dužnik obavezuje da za primljena novčana i/ili druga sredstva, koja je dobio od poverioca za finansiranje poljoprivredne proizvodnje, izvrši određenu robnu i/ili novčanu obavezu prema poveriocu.
Ugovor o finansiranju poljoprivredne proizvodnje, zaključen u skladu sa Zakonom o finansiranju i obezbeđenju finansiranja poljoprivredne proizvodnje, kao i izmene tog ugovora, proizvode pravno dejstvo ako su sačinjene u pisanoj formi, datirane, potpisane od ugovornih strana i registrovane u Registar ugovora o finansiranju poljoprivredne proizvodnje u skladu sa propisima kojima se uređuje Agencija za privredne registre i postupak registracije u Agenciji za privredne registre.
Potraživanje po ugovoru o finansiranju poljoprivredne proizvodnje poverilac može obezbediti založnim pravom na budućim poljoprivrednim proizvodima. Ugovor o zalozi zaključuje se u pisanoj formi i upisuje se u Registar založnog prava na pokretnim stvarima i pravima.
Registar ugovora o finansiranju poljoprivredne proizvodnje sadrži sledeće podatke:
1. datum zaključenja Ugovora o finansiranju poljoprivredne proizvodnje,
2. podatke o poveriocu i dužniku i to :
- za pravno lice (naziv, sedište, matični broj, PIB, i JMBG zakonskog zastupnika);
- za preduzetnika (naziv, sedište, matični broj, PIB, ime i prezime i JMBG i prebivalište ili boravište);
- za fizičko lice – (ime i prezime, JMBG i adresu prebivališta ili boravišta).
3. opis osnovne obaveze poverioca – novčani iznos ili druga sredstva koja se mogu novčano iskazati, a koja poverilac daje dužniku;
4. opis osnovne obaveze dužnika i to :
- za robnu obavezu – naziv kulture, sorta i količina poljoprivrednih proizvoda koje je dužnik; obavezan da preda poveriocu i/ili;
- za novčanu obavezu koju je dužnik obavezan da plati poveriocu – iznos glavnice i kamatnu stopu, ukoliko je ugovorena.
5. podatke o zamenjenoj osnovnoj obavezi dužnika (robnoj ili novčanoj), kao i način izračunavanja druge obaveze (po načelu jednake vrednosti uzajamnih davanja);
6. datum dospelosti, mesto i uslove isporuke i/ili plaćanja;
7. ukoliko je to ugovoreno – podatke o načinu obezbeđenja potraživanja poverioca, odnosno podatke o sredstvu obezbeđenja naplate potraživanja (zaloga na budućim poljoprivrednim proizvodima, zaloga na pokretnim stvarima i pravima, hipoteka i dr.);
8. kada su potraživanja poverioca obezbeđena zalogom na budućim poljoprivrednim proizvodima ili hipotekom na poljoprivrednom zemljištu ili poljoprivrednom objektu – podatke o mestu proizvodnje , odnosno o zemljištu ili objektu na kome je uspostavljena hipoteka (katastarska opština, broj parcele, opis zemljišta ili objekta i druge podatke iz Registra nepokretnosti);
9. registarski broj poljoprivrednog gazdinstva – ukoliko je dužnik poljoprivredno gazdinstvo;
10. podatke o nastanku i prestanku zakonskog založnog prava.
Propisi dostupni na sajtu
- Zakon o finansiranju i obezbeđenju finansiranja poljoprivredne proizvodnje („Službeni glasnik RS“, br. 128/2014);
- Zakon o založnom pravu na pokretnim stvarima i pravima upisanim u registar („Službeni glasnik RS“, br. 57/2003, 61/2005,64/2006-ispr, 99/2011 – dr. zakon i 31/2019);
- Zakon o obligacionim odnosima („Službeni list SFRJ“, br. 29/78, 39/85, 45/89 – odluka USJ i 57/89, „Službeni list SRJ“, br. 31/93 i „Službeni list SCG“, br. 1/2003 – Ustavna povelja i „Sl. glasnik RS“ br. 18/2020);
- Zakon o osnovama svojinskopravnih odnosa („Službeni list SFRJ“, br. 6/2080 i 36/2090, „Službeni list SRJ“, br. 29/96 i „Službeni glasnik RS“, br. 115/2005 – dr. zakon);
- Pravilnik o Registru ugovora o finansiranju poljoprivredne proizvodnje, kao i o dokumentima koja se prilažu za registraciju podataka („Službeni glasnik RS“, br. 44/2015);
- Odluka o naknadama za poslove registracije i druge usluge koje pruža Agencija za privredne registre („Službeni glasnik RS“, br. 131/2022).
Rečnik pojmova
REGISTAR UGOVORA O FINANSIRANjU POLjOPRIVREDNE PROIZVODNjE - jedinstvena, centralna, javna i elektronska baza podataka koja sadrži podatke o zaključenim ugovorima o finansiranju poljoprivredne proizvodnje, kao i dokumentima na osnovu kojih je izvršena registracija tih ugovora, shodno Zakonu o finansiranju i obezbeđenju finansiranja poljoprivredne proizvodnje.
REGISTRACIONA PRIJAVA - podnesak kojim se pokreće postupak registracije, a podnosi se na propisanom obrascu.
Vrste registracionih prijava su:
- Registraciona prijava za upis ugovora o finansiranju poljoprivredne proizvodnje,
- Registraciona prijava za izmenu podataka o registrovanom ugovoru o finansiranju poljoprivredne proizvodnje,
- Registraciona prijava za upis zabeležbe,
- Registraciona prijava za brisanje zabeležbe,
- Registraciona prijava za upis prestanka ugovora ili brisanje podataka o registrovanom ugovoru,
- Zahtev za izdavanje izvoda/potvrde iz Registra ugovora o finansiranju poljoprivredne proizvodnje.
Obrasci za sve vrste registracionih prijava istaknuti su na internet strani Agencije.
PRAVNI OSNOV ZA REGISTRACIJU ILI BRISANjE PODATAKA IZ REGISTRA - dokumentacija koja se prilaže uz registracionu prijavu i na osnovu koje se vrši registracija ili brisanje podataka iz Registra (ugovor o finansiranju poljoprivredne proizvodnje, potvrda poverioca da je dužnik izmirio sve obaveze i sl.).
RPU broj - predstavlja broj pod kojim je ugovor o finansiranju poljoprivredne proizvodnje zaveden Registru ugovora o finansiranju poljoprivredne proizvodnje (dodeljuje ga Agencija za privredne registre).
IZVOD O REGISTROVANIM PODACIMA - javna isprava koja sadrži podatke o registrovanom ugovoru o finansiranju poljoprivredne proizvodnje, pravu prema stanju u trenutku izdavanja izvoda.
POTVRDA - javna isprava kojom se potvrđuje da Registar ne sadrži podatke o ugovoru o finansiranju poljoprivredne proizvodnje, da određeno fizičko ili pravno lice nije upisano u bazu podataka kao dužnik, odnosno kojom se potvrđuje da je podatak ili dokument bio registrovan.
VREME PRIJEMA REGISTRACIONE PRIJAVE - tačno vreme (dan, čas i minut) kada je registraciona prijava primljena u Agenciji za privredne registre.
PUNOMOĆNIK - lice koje je ovlašćeno za zastupanje. Ukoliko se zahtev podnosi preko punomoćnika, mora se dostaviti punomoćje iz koga se vidi da je to lice ovlašćeno za preduzimanje pravnih radnji u Agenciji za privredne registre. Ako je punomoćnik lice koje nije advokat, a vlastodavac je fizičko lice, punomoćje treba da bude overeno od strane suda ili drugog organa nadležnog za overu potpisa.
UGOVOR O FINANSIRANjU POLjOPRIVREDNE PROIZVODNjE - ugovor na osnovu koga se dužnik obavezuje da za primljena novčana i/ili druga sredstva, koja je dobio od poverioca za finansiranje poljoprivredne proizvodnje, izvrši određenu robnu i/ili novčanu obavezu prema poveriocu.
FINANSIRANjE POLjOPRIVREDNE PROIZVODNjE - davanje novčanih ili drugih sredstava na osnovu zaključenog ugovora o finansiranju poljoprivredne proizvodnje;
POVERILAC - pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje dužniku odobrava, odnosno daje novčana ili druga sredstva na osnovu ugovora o finansiranju;
DUŽNIK - pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje je preuzelo određenu obavezu u skladu sa zaključenim ugovorom o finansiranju;
OBAVEZA POVERIOCA - obaveza poverioca da dužniku da određena novčana ili druga sredstva, radi finansiranja poljoprivredne proizvodnje;
ROBNA OBAVEZA dužnika- obaveza dužnika da isporuči određenu količinu poljoprivrednih proizvoda u skladu sa ugovorom o finansiranju;
NOVČANA OBAVEZA dužnika - obaveza dužnika da plati poveriocu određeni novčani iznos u skladu sa ugovorom o finansiranju;
POLjOPRIVREDNI PROIZVODI - požnjeveni ili ubrani primarni poljoprivredni proizvodi iz Šifarnika biljne proizvodnje koji je sastavni deo propisa kojim se uređuje upis u Registar poljoprivrednih gazdinstava i obnova registracije, kao i uslovi za pasivan status poljoprivrednog gazdinstva;
BUDUĆI POLjOPRIVREDNI PROIZVODI - poljoprivredni proizvodi koji će biti proizvedeni na mestu proizvodnje u skladu sa ugovorom o finansiranju;
MESTO PROIZVODNjE - poljoprivredno ili drugo zemljište, ili poljoprivredni objekat ili građevinska celina koji se nalaze na teritoriji Republike Srbije, a na kojima će zalogodavac proizvesti poljoprivredne proizvode koje daje u zalogu;
ZALOGA NA BUDUĆIM POLjOPRIVREDNIM PROIZVODIMA - založno pravo koje se na osnovu ovog zakona stiče ugovorom o zalozi na budućim poljoprivrednim proizvodima, bez predaje stvari u državinu posle njihove proizvodnje i upisom založnog prava u Registar založnog prava na pokretnim stvarima i pravima;
ZALOGODAVAC - dužnik ili treće lice koje daje zalogu na budućim poljoprivrednim proizvodima radi obezbeđenja naplate potraživanja založnog poverioca po ugovoru o finansiranju;
ZALOŽNI POVERILAC - pravno lice, preduzetnik ili fizičko lice koje je steklo zalogu na budućim poljoprivrednim proizvodima radi obezbeđenja naplate svog potraživanja po ugovoru o finansiranju;
ZAKONSKO ZALOŽNO PRAVO - pravo koje založni poverilac stiče na svim poljoprivrednim proizvodima u svojini zalogodavca, a koje je zalogodavac proizveo na mestu proizvodnje, bez obzira na kulturu i sortu, u količini i vrednosti dovoljnoj za namirenje dospelog potraživanja založnog poverioca, ukoliko na dan dospeća potraživanja koje je obezbeđeno zalogom na budućim poljoprivrednim proizvodima na mestu proizvodnje ne postoje proizvodi koji su založeni;
PRAVO OGRANIČENOG TRAJANjA ZALOGE - pravo založnog poverioca da se namiri iz založenih proizvoda u slučaju da pre žetve, odnosno berbe zalogodavcu prestane osnov korišćenja zemljišta na kome se proizvode založeni poljoprivredni proizvodi, odnosno u slučaju da otpočne postupak namirenja potraživanja realizacijom hipoteke koja je ustanovljena na zemljištu mesta proizvodnje.
POLjOPRIVREDNO GAZDINSTVO - proizvodna jedinica na kojoj privredno društvo, zemljoradnička zadruga, ustanova ili drugo pravno lice, preduzetnik ili poljoprivrednik obavlja poljoprivrednu proizvodnju i koje je upisano u Registar poljoprivrednih gazdinstava u skladu sa zakonom kojim se uređuje poljoprivreda i ruralni razvoj.