Registar mera i podsticaja regionalnog razvoja (u daljem tekstu: Registar), počeo je 1. februara 2011. godine sa radom u Agenciji za privredne registre.
Agencija vodi Registar u skladu sa Zakonom o regionalnom razvoju („Sl. glasnik RS", br. 51/09, 30/10 i 89/15-dr.zakon), Uredbom o sadržini, načinu i postupku vođenja Registra mera i podsticaja regionalnog razvoja („Sl. glasnik RS", br. 93/10, 100/11, 35/12, 16/13, 76/15, 12/17 i 83/17– u daljem tekstu: Uredba), Uputstvom o bližim uslovima i načinu unosa podataka o merama i podsticajima regionalnog razvoja, kao i zakonom kojim se uređuje pravni položaj Agencije.
Registar je jedinstvena, centralna i elektronska baza podataka o preduzetim merama i realizovanim podsticajima koji su od značaja za regionalni razvoj.
Registar sadrži informacije o vrsti dokumenata za podsticanje regionalnog razvoja, nameni podsticaja, finansijskim karakteristikama podsticaja, davaocima i korisnicima sredstava podsticaja, teritorijalnom usmeravanju podsticaja, izvorima finansiranja, kao i druge podatke od značaja za opredeljivanje novih ulaganja, odnosno investicija, u pojedine regione, radi ostvarenja ciljeva nacionalnih i regionalnih razvojnih programa.
Sredstva za podsticaj regionalnog razvoja opredeljuju se za realizaciju projekata u oblasti regionalnog razvoja od nacionalnog, regionalnog i lokalnog interesa za Republiku Srbiju. Projekti se sprovode u cilju izgradnje ili obnove komunalne, ekonomske, ekološke, energetske, socijalne i druge infrastrukture, izgradnje i jačanja institucija, ljudskih resursa, razvoja privrednih društava i preduzetništva, podsticanje naučnoistraživačkog rada, odnosno, radi doprinosa sveobuhvatnom društveno-ekonomskom i regionalnom razvoju.
Objedinjujući ulaganja u razvoj lokalnih zajednica, kako iz državnih tako i iz donatorskih fondova, integracijom velikog broja podataka o konkretnim ulaganjima ili programskim usmeravanjima ulaganja, uz podršku informacionog sistema i sveobuhvatnog softverskog programa, Registar pruža osnov za vođenje politike uravnoteženog regionalnog razvoja.
Podaci o ulaganjima za 2020, 2021, 2022. i 2023. godinu, omogućavaju celovitije praćenje i komparativnu analizu tih ulaganja, radi daljeg planiranja ulaganja u razvijanje određenih regiona, sa ciljem smanjenja regionalnih dispariteta i povećanja regionalne konkurentnosti.
Sastavni delovi Registra su baza podataka Registra, baza podataka Mape Registra i Mapa Registra.
Baza podataka Registra je elektronska baza podataka o podsticajima regionalnog razvoja, realizovanim u Republici Srbiji, preko obveznika unosa podataka u Registar (u daljem tekstu: OUPR). OUPR-i vrše unos podataka u bazu Registra preko ovlašćenih lica, korišćenjem aplikacije za vođenje Registra, u skladu sa Korisničkim uputstvom za rad sa aplikacijom Registra.
OUPR unosi podatke iz svoje nadležnosti ili delokruga, na osnovu evidencija, odnosno baza podataka, koje vodi i kojima raspolaže.
Ovlašćeno lice za unos podataka u Registar jeste lice koje dobija ovlašćenje OUPR-a da neposredno unosi podatke u Registar i koje za pristup Registru dobija od Agencije jedinstveno korisničko ime i lozinku.
Podaci o merama i podsticajima regionalnog razvoja unose se u Registar preko standardizovanog Obrasca za elektronski unos podataka i šifarnika, kao sastavnih delova obrasca (obrazac i šifarnici), kojima se obezbeđuje standardizovani format podataka sadržanih u Registru. U šifarnicima su definisani modaliteti za vrstu mere, namenu podsticaja, vrstu finansijskog podsticaja, vrstu i naziv davaoca podsticaja, realizatora podsticaja, vrstu korisnika podsticaja, nivo teritorijalnog usmeravanja i izvor finansiranja podsticaja.
Baza podataka Mape Registra je elektronska baza podataka koja, osim podataka o podsticajima regionalnog razvoja koji se objavljuju na Mapi Registra, sadrži i podatke iz drugih registara koje vodi Agencija, odnosno koje Agencija preuzima od drugih državnih organa i organizacija, a koji se takođe objavljuju na Mapi Registra. Ova baza sadrži sve podatke koji se objavljuju na Mapi Registra, kao što su osnovni podaci (površina, broj stanovnika, prosečna zarada, bruto domaći proizvod, broj zaposlenih, broj i kvalifikaciona struktura nezaposlenih), pokazatelji strukture i finansijske performanse privrede (informacije o privrednim subjektima na određenoj teritoriji koji posluju sa pozitivnim, odnosno negativnim finansijskim rezultatima i sl.), pokazatelji zaduženosti i nelikvidnosti privrede koji, posmatrani zajedno, prikazuju dostignuti nivo regionalnog razvoja određene teritorije.
Mapa Registra predstavlja objedinjeni prikaz podataka, relevantnih za regionalni razvoj koji su dobijeni iz različitih izvora i sadržani u bazi Mape Registra. Podaci na Mapi Registra se formiraju na osnovu zadatog upita u bazu podataka Mape Registra i inoviraju se polugodišnje. Na Mapi Registra objavljuju se podaci za tekuću godinu i tri prethodne godine. Imajući u vidu da se podaci na Mapi Registra prikazuju za četiri teritorijalna nivoa (republika, regioni, oblasti, jedinice lokalne samouprave), isti predstavljaju koristan izvor informacija za sve potencijalne investitore u Srbiji, s jedne strane, kao i za subjekte regionalnog razvoja u procesu donošenja odluka koje se odnose na smanjivanje regionalnih neravnomernosti, s druge strane.
U toku 2011. godine, u skladu sa odredbama Uredbe o sadržini, načinu i postupku vođenja Registra mera i podsticaja regionalnog razvoja („Sl. glasnik RS", br. 93/10), obavezu unosa podataka u Registar, imalo je 10 OUPR-ova.
U 2012. godini, prema odredbama Uredbe o sadržini, načinu i postupku vođenja Registra mera i podsticaja regionalnog razvoja („Sl. glasnik RS", br. 93/10, 100/11 i 35/12 ), podatke o podsticajima regionalnog razvoja unosilo je u Registar 16 OUPR-ova, dok je posle stupanja na snagu Zakona o ministarstvima („Sl. glasnik RS", br. 72/12) u julu 2012. godine, obavezu unosa podataka u Registar imalo 17 OUPR-ova.
U 2013. godini, sa stupanjem na snagu Zakona o izmenama i dopunama zakona o ministarstvima („Sl. glasnik RS", br. 76/13) u avgustu 2013. godine, obavezu unosa podataka u Registar imalo je 18 OUPR-ova.
U 2014. godini, sa stupanjem na snagu Zakona o ministarstvima („Sl. glasnik RS", br. 44/14) u aprilu 2014. godine, obavezu unosa podataka u Registar imalo je 16 OUPR-ova.
U 2015. godini, prema odredbama Uredbe o sadržini, načinu i postupku vođenja Registra mera i podsticaja regionalnog razvoja („Sl. glasnik RS", br. 93/10, 100/11, 35/12, 16/13 i 76/15), podatke o podsticajima regionalnog razvoja unosilo je u Registar 26 OUPR-ova.
U 2017. godini, prema odredbama Uredbe i Zakona o ministarstvima („Sl. glasnik RS", br. 44/14, 14/15, 54/15, 96/15 - dr. zakon i 62/17), podatke o podsticajima regionalnog razvoja unosilo je u Registar 26 OUPR-ova.
Posle stupanja na snagu Zakona o ministarstvima („Sl. glasnik RS", br. 128/20 i 116/22) u oktobru 2022. godine, aktuelni obveznici unosa podataka u Registar su:
- Ministarstvo privrede;
- Ministarstvo finansija;
- Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede;
- Ministarstvo zaštite životne sredine;
- Ministarstvo gađevinarstva, saobraćaja i infrastrukture;
- Ministarstvo rudarstva i energetike;
- Ministarstvo turizma i omladine;
- Ministarstvo za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja;
- Ministarstvo prosvete;
- Ministarstvo nauke, tehnološkog razvoja i inovacija;
- Ministarstvo zdravlja;
- Ministarstvo kulture;
- Ministarstvo informisanja i telekomunikacija;
- Ministarstvo za evropske integracije;
- Fond za razvoj Republike Srbije;
- Nacionalna služba za zapošljavanje (NSZ);
- Razvojna agencija Srbije;
- Agencija za osiguranje i finansiranje izvoza (AOFI);
- Razvojni fond AP Vojvodine;
- Uprava za kapitalna ulaganja AP Vojvodine;
- Pokrajinski sekretarijat za energetiku, građevinarstvo i saobraćaj;
- Pokrajinski sekretarijat za regionalni razvoj, međuregionalnu saradnju i lokalnu samoupravu;
- Pokrajinski sekretarijat za visoko obrazovanje i naučnoistraživačku delatnost;
- Pokrajinski sekretarijat za poljoprivredu, vodoprivredu i šumarstvo;
- Pokrajinski sekretarijat za privredu i turizam;
- Pokrajinski sekretarijat za sport i omladinu;
- Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredine;
- Sekretarijat za privredu Grada Beograda.
Zbirne podatke o realizovanim podsticajima regionalnog razvoja za nivo republike, regiona, oblasti i jedinica lokalne samouprave, kao i druge podatke od značaja za regionalni razvoj, Agencija objavljuje na svom sajtu i čini dostupnim javnosti putem Mape Registra.
Agencija subjektima regionalnog razvoja (utvrđenim članom 19. Zakona o regionalnom razvoju), u skladu sa Uredbom, kao i drugim korisnicima podataka, u skladu sa Odlukom o vrsti, obimu i načinu isporuke podataka i dokumenata koji se ustupaju bez naknade državnim organima i organizacijama, organima autonomnih pokrajina i jedinicama lokalne samouprave („Sl. glasnik RS”, br. 56/12 i 106/15), obezbeđuje zbirne podatke iz Registra u formi posebnog, standardizovanog izveštaja, koji za tu svrhu kreira i priprema Agencija.
Takođe, Agencija svim OUPR-ima, preko ovlašćenih lica za korišćenje podataka iz Registra, obezbeđuje pretragu podataka nad celom bazom Registra. Ovo pretraživanje ima za cilj da obezbedi OUPR-ima, kao davaocima podsticaja (donosiocima odluka za usmeravanje sredstava podsticaja određenom korisniku podsticaja) informaciju o tome za koje namene i u kom iznosu su usmerena sredstva podsticaja konkretnom podnosiocu zahteva za odobrenje sredstava podsticaja.
Dok Agencija čini dostupnim zbirne podatke o podsticajima, OUPR-i kao vlasnici individualnih podataka, obezbeđuju svim subjektima regionalnog razvoja i drugim korisnicima podataka, u skladu sa propisom, dostupnost pojedinačnih podataka o podsticajima iz svog delokruga.
Korisnici podataka su dužni da prilikom javnog objavljivanja i korišćenja podataka navedu Agenciju, odnosno OUPR, kao izvor podataka.
Rečnik pojmova
REGISTAR MERA I PODSTICAJA REGIONALNOG RAZVOJA (REGISTAR) – jedinstvena, centralna i elektronska baza podataka o preduzetim merama i podsticajima koji su od značaja za regionalni razvoj.
REGIONALNI RAZVOJ – dugoročni i sveobuhvatni proces unapređenja održivog ekonomskog i društvenog razvoja regiona i jedinica lokalne samouprave, uz uvažavanje njihovih specifičnosti.
OBVEZNICI UNOSA PODATAKA U REGISTAR (OUPR) – ministarstva i druge institucije koje su propisom Vlade utvrđeni kao OUPR-i.
OVLAŠĆENO LICE ZA UNOS I KORIŠĆENjE PODATAKA REGISTRA – lice iz sastava OUPR ovlašćeno za unos i korišćenje podataka iz Registra.
MERE REGIONALNOG RAZVOJA – akti za sprovođenje politike regionalnog razvoja.
RAZVOJNI PROJEKAT - projekat izgradnje ili obnove komunalne, ekonomske, ekološke, socijalne i druge infrastrukture, izgradnje i jačanja institucija i kadrovskih i ljudskih resursa, razvoja privrednih društava i preduzetništva, podsticanja naučno istraživačkog rada, kao i drugi projekti koji doprinose sveobuhvatnom društveno-ekonomskom ili regionalnom razvoju.
PODSTICAJ REGIONALNOM RAZVOJU – konkretno ulaganje ili programsko usmeravanje ulaganja za realizaciju projekata od posebnog značaja za regionalni razvoj.
INTERNA ŠIFRA PODSTICAJA – interni broj prema kojem OUPR identifikuje podsticaj i prati njegovu realizaciju.
NIVO TERITORIJALNOG USMERAVANjA PODSTICAJA – razvrstavanje podsticaja regionalnog razvoja prema teritoriji za čiji razvoj je usmeren (opština, oblast/upravni okrug, region, Republika Srbija).
REGION – statistička funkcionalna teritorijalna celina koja se sastoji od jedne ili više oblasti, uspostavljena za potrebe planiranja i sprovođenja politike regionalnog razvoja, u skladu sa nomenklaturom statističkih teritorijalnih jedinica na nivou 2, nije administrativna teritorijalna jedinica i nema pravni subjektivitet.
OBLAST – statistička funkcionalna teritorijalna celina, uspostavljena za potrebe planiranja i sprovođenja politike regionalnog razvoja, u skladu sa nomenklaturom statističkih teritorijalnih jedinica na nivou 3[1], nije administrativna teritorijalna jedinica i nema pravni subjektivitet, čiji naziv odgovara nazivu upravnog okruga.
TERITORIJALNO RAZVRSTAVANjE PREMA STEPENU RAZVIJENOSTI – razvrstavanje podsticaja regionalnog razvoja prema stepenu razvijenosti teritorije ulaganja (jedinica lokalne samouprave i regiona), u skladu sa propisom.
STEPEN RAZVIJENOSTI TERITORIJE ULAGANjA – mera razvijenosti teritorije ulaganja u odnosu na republički prosek.
PRVA GRUPA JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE (prema stepenu razvijenosti) - jedinice lokalne samouprave čiji je stepen razvijenosti iznad republičkog proseka.
DRUGA GRUPA JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE (prema stepenu razvijenosti) - jedinice lokalne samouprave čiji je stepen razvijenosti u rasponu od 80 % do 100% republičkog proseka;
TREĆA GRUPA JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE (prema stepenu razvijenosti) - NEDOVOLjNO RAZVIJENE OPŠTINE - jedinice lokalne samouprave čiji je stepen razvijenosti u rasponu od 60% do 80% republičkog proseka.
ČETVRTA GRUPA JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE (prema stepenu razvijenosti) - IZRAZITO NEDOVOLjNO RAZVIJENA PODRUČJA- jedinice lokalne samouprave čiji je stepen razvijenosti ispod 60% republičkog proseka; jedinice lokalne samouprave u kojima je demografski pad u periodu od Popisa 1971. do posmatrane godine veći od 50%; zajednice jedinica lokalne samouprave na teritoriji Autonomne pokrajine Kosovo i Metohija.
DAVALAC PODSTICAJA – Republika Srbija, AP Vojvodina i grad Beograd preko nadležnih organa i organizacija, međunarodni subjekt i drugi pravni subjekt koji dodeljuje podsticajna sredstva ili upravlja podacima o merama i podsticajima regionalnog razvoja.
ORGANI DRŽAVNE UPRAVE – ministarstva, organi uprave u sastavu ministarstava i posebne organizacije koji, kao davaoci (i realizatori) podsticaja, odobravaju (i usmeravaju) budžetska sredstva korisnicima podsticaja.
FOND (Fond za razvoj RS, APV) – finansijska organizacija koja kao davalac i/ili realizator podsticaja, plasira korisnicima podsticaja sopstvena sredstva i/ili sredstva državnih organa, u skladu sa propisom.
AGENCIJA – organizacija osnovana za razvojne, stručne ili regulatorne poslove od opšteg interesa, koja kao davalac i/ili realizator podsticaja, plasira korisnicima podsticaja sopstvena sredstva i/ili sredstva iz drugih izvora, u skladu sa propisom.
MEĐUNARODNI RAZVOJNI PARTNER – strana država, državna agencija ili međunarodna institucija koja je davalac razvojne pomoći.
REALIZATOR PODSTICAJA – OUPR koji vrši unos podataka o podsticajima u Registar, odnosno OUPR koji raspolaže izvornim bazama podataka (odgovarajućim evidencijama i dokumentacijom o realizaciji podsticaja) i/ili koji realizuje/isplaćuje sredstva podsticaja korisniku podsticaja.
KORISNIK PODSTICAJA – jedinica lokalne samouprave, regionalna razvojna agencija, institucija i organizacija na republičkom, regionalnom i lokalnom nivou, privredni subjekt, fond na regionalnom i lokalnom nivou, institucije iz oblasti obrazovanja, istraživanja, udruženje, klaster, poslovni inkubator i drugo pravno i fizičko lice koje koristi neki od oblika podsticaja.
POJEDINAČNI KORISNIK PODSTICAJA – individualizovan korisnik podsticaja čiji se iznos podsticaja prati kao pojedinačan podatak.
VELIKO PRIVREDNO DRUŠTVO – pojedinačni korisnik podsticaja/pravno lice koje ispunjava najmanje dva od tri sledeća kriterijuma, na dan sastavljanja godišnjeg finansijskog izveštaja u poslovnoj godini: prosečan broj zaposlenih veći od 250; poslovni prihod veći od 35 miliona EUR, izražen u dinarskoj protivvrednosti; prosečna vrednost poslovne imovine (izračunata kao aritmetička sredina vrednosti na početku i na kraju poslovne godine) veća od 17,5 miliona EUR, izražena u dinarskoj protivvrednosti.
MIKRO, MALA I SREDNjA PRIVREDNA DRUŠTVA – pojedinačni korisnici podsticaja/pravna lica koja ispunjavaju najmanje dva od tri sledeća kriterijuma, na dan sastavljanja godišnjeg finansijskog izveštaja u poslovnoj godini: prosečan broj zaposlenih ne prelazi 250; poslovni prihod ne prelazi 35 miliona EUR, izražen u dinarskoj protivvrednosti; prosečna vrednost poslovne imovine (izračunata kao aritmetička sredina vrednosti na početku i na kraju poslovne godine) ne prelazi 17,5 miliona EUR, izražena u dinarskoj protivvrednosti.
JAVNO PREDUZEĆE – pojedinačni korisnik podsticaja/preduzeće koje obavlja delatnost od opšteg interesa, a koje osniva država, odnosno jedinica lokalne samouprave.
PREDUZETNIK – pojedinačni korisnik podsticaja/fizičko lice koje, radi sticanja dobiti, osniva radnju i samostalno obavlja delatnost.
POLjOPRIVREDNO GAZDINSTVO – pojedinačni korisnik podsticaja/gazdinstvo sa najmanje 0,5 hektara poljoprivrednog zemljišta na teritoriji Republike Srbije, na kome privredna društva, preduzetnici, zemljoradničke zadruge, naučnoistraživačke organizacije, poljoprivredna gazdinstva sa statusom pravnog lica i poljoprivrednici, obavljaju poljoprivrednu proizvodnju, kao i gazdinstvo sa manje od 0,5 hektara poljoprivrednog zemljišta, drugo zemljište ili građevinska celina na kome nosilac poljoprivrednog gazdinstva obavlja stočarsku, vinogradarsku i povrtarsku (staklenici i plastenici) proizvodnju, odnosno obavlja druge oblike poljoprivredne proizvodnje (uzgoj ribe, gajenje pečuraka, puževa, pčela i dr).
KLASTER – pojedinačni korisnik podsticaja/grupa srodnih preduzeća ili udruženja proizvođača iz jedne grane, uključujući i proizvođače sirovina, kao i vladine i nevladine organizacije, naučne i obrazovne institucije, koje tako udružene rešavaju zajedničke probleme i, unapređujući poslovanje, postižu uspeh u određenom segmentu delatnosti, natprosečnu konkurentnost i promociju u zemlji i inostranstvu.
POSLOVNI INKUBATOR – pojedinačni korisnik podsticaja/preduzeće koje pomaže osnivanju, rastu i razvoju drugih preduzeća (prevashodno namenjeno razvoju malih i srednjih preduzeća).
UDRUŽENjE – pojedinačni korisnik podsticaja/dobrovoljna i nevladina neprofitna organizacija, zasnovana na slobodi udruživanja više fizičkih ili pravnih lica, osnovana radi ostvarivanja i unapređenja određenog zajedničkog ili opšteg interesa, koji nije u suprotnosti sa Ustavom ili zakonom.
DRUGO PRAVNO LICE – pojedinačni korisnik podsticaja/ostala pravna lica/korisnici podsticaja, koja nisu definisana kao posebni oblici pojedinačnog korisnika.
FIZIČKO LICE – pojedinačni korisnik podsticaja/fizičko lice koje je korisnik podsticaja.
FONDOVI NA REGIONALNOM I LOKALNOM NIVOU – pojedinačni korisnik podsticaja/institucije na regionalnom i lokalnom nivou, kojima se u okviru sprovođenja mera regionalnog razvoja, usmeravaju sredstva podsticaja, radi realizacije određenih ciljeva ekonomske politike.
INSTITUCIJE IZ OBLASTI OBRAZOVANjA I NAUKE – pojedinačni korisnik podsticaja/socijalne ustanove čija je glavna funkcija zadovoljavanje bitnih ljudskih potreba iz oblasti obrazovanja i nauke.
INSTITUCIJE IZ OBLASTI KULTURE – pojedinačni korisnik podsticaja/socijalne ustanove čija je glavna funkcija zadovoljavanje bitnih ljudskih potreba iz oblasti kulture.
INSTITUCIJE IZ OBLASTI ZDRAVSTVA – pojedinačni korisnik podsticaja/socijalne ustanove čija je glavna funkcija zadovoljavanje bitnih ljudskih potreba iz oblasti zdravstva.
DRUGE INSTITUCIJE – pojedinačni korisnik podsticaja/ostale institucije čije su funkcije usmerene na zadovoljavanje bitnih ljudskih potreba, a nisu definisane kao posebni oblici pojedinačnog korisnika podsticaja.
JEDINICA LOKALNE SAMOUPRAVE – pojedinačni korisnik podsticaja/opština.
REGIONALNA RAZVOJNA AGENCIJA – pojedinačni korisnik podsticaja/privredno društvo ili udruženje osnovano za obavljanje poslova, odnosno unapređenje regionalnog razvoja, u skladu sa propisom.
DRUGI POJEDINAČNI KORISNICI – pojedinačni korisnik podsticaja/ostali pojedinačni korisnici podsticaja koji nisu posebno definisani.
GRUPNI KORISNIK PODSTICAJA – korisnik podsticaja čiji se iznos podsticaja prati kao grupni podatak (poljoprivredna gazdinstva sa neke opštine kojima su usmerena sredstva podsticaja za unapređenje poljoprivredne proizvodnje, u kom slučaju realizator podsticaja raspolaže brojem gazdinstava i pojedinačnim iznosima sredstava koja su im usmerena, ali se ti podaci ne individualizuju nego se posmatraju zbirno na nivou opštine; korisnici sredstava koja su namenjena za obuke na određenoj teritoriji i slično).
KRAJNjI KORISNICI PODSTICAJA – broj fizičkih lica koja su krajnji korisnici podsticaja, nezavisno od toga da li koriste sredstva podsticaja u okviru pojedinačnog ili grupnog korisnika podsticaja, odnosno, broj poljoprivrednih gazdinstava u okviru grupnog korisnika podsticaja.
NAMENA PODSTICAJA – svrha usmeravanja/ulaganja sredstava određenog podsticaja.
PODSTICANjE ZAPOŠLjAVANjA – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja, koje imaju za cilj povećanje zaposlenosti i smanjenje nezaposlenosti (posredovanje u zapošljavanju lica koja traže zaposlenje, pružanje pomoći u profesionalnoj orijentaciji i savetovanje o planiranju karijere, davanje subvencija za zapošljavanje, podrška samozapošljavanju, obezbeđenje uslova za dodatno obrazovanje i obuke, sprovođenje javnih radova i drugo).
JAČANjE KADROVSKIH I LjUDSKIH RESURSA – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja u cilju jačanja kadrovskih i ljudskih resursa, putem ulaganja u unapređenje znanja, veština i sposobnosti zaposlenih (obuke, usavršavanja, motivisanja, nagrađivanja zaposlenih i drugo).
PODSTICANjE IZVOZA – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja u cilju jačanja međunarodne konkurentnosti srpske privrede i povećanja izvoza, kroz snažnu podršku procesu internacionalizacije i jačanja konkurentnosti kapaciteta domaćih privrednih subjekata i udruženja privrednih subjekata, obezbeđivanje makroekonomske stabilnosti, uspostavljanje konkurentnog poslovnog ambijenta, privlačenje stranih direktnih investicija i slično.
PODSTICANjE PROIZVODNjE – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja u cilju razvoja i unapređenja proizvodnog procesa i proizvodnje određenih vrsta proizvoda.
PODSTICANjE POLjOPRIVREDE – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja u cilju razvoja stočarstva, ratarstva, voćarstva, vinogradarstva, kao i investiciono ulaganje u poljoprivrednu mehanizaciju, opremu i poljoprivredne objekte, koje se dodeljuje poljoprivrednim gazdinstvima i drugim licima u funkciji sprovođenja poljoprivredne politike.
PODSTICANjE NAUČNO ISTRAŽIVAČKOG RADA, ISTRAŽIVANjA I RAZVOJA – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja u cilju razvoja nauke i stvaralaštva, unapređenja delatnosti visokog obrazovanja, popularizacije nauke i usavršavanja naučnog podmlatka, kao i ulaganja u osnovna, primenjena i razvojna istraživanja.
PROSTORNO PLANIRANjE I VISOKOGRADNjA - namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja putem sufinansiranja prostornih planova opština, prostornih planova područja posebne namene, regionalnih prostornih planova, generalnih planova i planova generalne regulacije, kao i sufinansiranja stambene izgradnje i izgradnje društvenih, javnih, proizvodnih i drugih objekata iz oblasti visokogradnje.
RESTRUKTURIRANjE PRIVREDNIH SUBJEKATA – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja putem ulaganja u subjekte privatizacije i njihova zavisna preduzeća sa ciljem prodaje kapitala ili imovine tih subjekata, odnosno putem ulaganja koja imaju za cilj statusnu promenu, promenu pravne forme, promenu unutrašnje organizacije i druge organizacione promene, otpis glavnice duga, pripadajuće kamate ili drugih potraživanja, otpuštanje duga u celini ili delimično, radi namirivanja poverilaca iz sredstava ostvarenih od prodaje kapitala ili imovine tih subjekata.
ZAŠTITA ŽIVOTNE SREDINE – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja putem ulaganja koje je usmereno na zaštitu, očuvanje i unapređenje prirode i biodiverziteta (vazduha, vode i zemljišta), kao i upravljanje zaštićenim prirodnim dobrima (rezervatima prirode, nacionalnim parkovima, spomenicima prirode i drugo).
ULAGANjE U EKOLOŠKU INFRASTRUKTURU – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja na jačanje ekosistema i zaštitu životne sredine, kao i putem ulaganja u regionalne sanitarne deponije za odlaganje, tretiranje, reciklažu otpada i upravljanje otpadnim vodama.
ULAGANjE U SAOBRAĆAJNU INFRASTRUKTURU – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja u objekte saobraćajne infrastrukture (putevi, mostovi, železničke pruge i stanice, aerodromi, unutrašnji plovni putevi i pristaništa, telekomunikacije).
ULAGANjE U KOMUNALNU INFRASTRUKTURU – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja u objekte komunalne infrastrukture (ulice, lokalni putevi i javne površine, javna rasveta, objekti vodosnabdevanja, vodovodne mreže, kišne i fekalne kanalizacione mreže, gradske i opštinske deponije).
ULAGANjE U ENERGETSKU INFRASTRUKTURU – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja u objekte, uređaje i sisteme električne energije, skladišta prirodnog gasa, magistralne gasovode, naftovode, produktovode, gradske toplane i toplovode.
ULAGANjE U EKONOMSKU (PRIVREDNU) INFRASTRUKTURU – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja u razvoj industrijskih ili poslovnih zona, poslovnih inkubatora, industrijskih i tehnoloških parkova, slobodnih carinskih zona, kao i turističkih zona i infrastrukture.
ULAGANjE U INFRASTRUKTURU (DRUGO) – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja na izgradnju i održavanje ostale infrastrukture (koja nije navedena kao poseban oblik infrastrukture).
ULAGANjE U ZDRAVSTVO – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja na izgradnju i tekuće održavanje prostorija, nabavku i održavanje medicinske i druge opreme i prevoznih sredstava neophodnih za rad zdravstvenih ustanova.
ULAGANjE U OBRAZOVANjE, NAUKU, KULTURU I SPORT – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja u obrazovanje, nauku, kulturu i sport kroz razne programe podrške socijalne dimenzije obrazovanja (unapređenje besplatnog osnovnog i srednjeg obrazovanja, obezbeđenje besplatnih udžbenika i podsticanje školovanja na višim stepenima obrazovanja, podsticanje razvoja nauke, ulaganje u kulturne i sportske manifestacije, kao i ulaganje u izgradnju i održavanje obrazovnih, naučnih, kulturnih i sportskih objekata).
ULAGANjE U SOCIJALNU ZAŠTITU – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja na prevenciju uzroka mogućih individualnih socijalnih slučajeva i grupnihsocijalnih problema, kao i obezbeđenje uslova za odgovarajuće institucionalizovane intervencije u slučajevima pojave teškoća koje onemogućavaju uspešno lično i socijalno funkcionisanje.
IZGRADNjA I JAČANjE INSTITUCIJA – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja na podizanje institucionalnih kapaciteta za primenu politike održivog razvoja, u smislu unapređenja procesa donošenja odluka, kvaliteta menadžmenta i razvoja individualnih potencijala zaposlenih.
DRUGI PODSTICAJI OD ZNAČAJA ZA REGIONALNI RAZVOJ – namena podsticaja/ostala ulaganja u regionalni razvoj koja nisu obuhvaćena posebno definisanim namenama podsticaja.
INVESTICIJA – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem primarno novčanih sredstava u finansijske i realne oblike imovine korisnika podsticaja, sa ciljem otvaranja novih radnih mesta, novih proizvodnih pogona ili unapređenja postojećih.
INOVACIJA – namena podsticaja/sprovođenje mera regionalnog razvoja usmeravanjem ulaganja u primenu nove i poboljšane ideje, postupka, odnosno procesa, koje donosi veću dobit i nove koristi u primeni, uz manje troškove i veću konkurentnost korisnika podsticaja.
SOPSTVENA SREDSTVA DAVALACA – izvor finansiranja podsticaja kojima davalac podsticaja samostalno raspolaže na osnovu priliva sredstava po zakonom utvrđenim poslovima.
PRETPRISTUPNI FONDOVI EVROPSKE UNIJE – izvor finansiranja podsticaja koji kao finansijskiinstrument pretpristupne pomoći (IPA) mogu da koriste zemlje kandidati i potencijalni kandidati za članstvo u EU.
BESPOVRATNA RAZVOJNA POMOĆ MEĐUNARODNE ZAJEDNICE I OSTALI PROGRAMI EVROPSKE UNIJE – izvor finansiranja podsticaja putem bespovratne pomoći stranih zemalja, njihovih agencija i međunarodnih institucija Republici Srbiji, kao i pomoći date kroz programe Evropske unije, sa izuzetkom IPA.
DONACIJE – izvor finansiranja podsticaja putem bespovratne pomoći u novcu, robi ili uslugama, koja se dobija uz određene uslove a čije se vraćanje ne zahteva.
KREDIT – način finansiranja podsticaja, definisan odredbama ugovora između korisnika podsticaja i davaoca podsticaja, koji sadrži uslove pod kojima se kredit odobrava, kao i uslove i rokove za vraćanje kredita.
DUGOROČAN KREDIT – način finansiranja podsticaja putem kredita koji davalac podsticaja odobrava korisniku podsticaja, sa rokom otplate (vraćanja sredstava davaocu podsticaja) dužim od jedne godine.
KRATKOROČAN KREDIT – način finansiranja podsticaja putem kredita koji davalac podsticaja odobrava korisniku podsticaja, sa rokom otplate (vraćanja sredstava davaocu podsticaja) kraćim od jedne godine.
MIKRO-KREDIT – način finansiranja podsticaja putem kredita koji davalac podsticaja plasira korisnika u podsticaja u ograničenim, manjim iznosima sa ciljem unapređenja proizvodnje i usluga i povećavanja broja zaposlenih.
STARTAP KREDIT – način finansiranja podsticaja putem kredita koji davalac podsticaja odobrava novoosnovanim privrednim društvima i preduzetnicima u cilju povećanja broja zaposlenih, odnosno korisnicima podsticaja (mala i srednja preduzeća i preduzetnici), koji u prvoj godini poslovanja imaju potrebu za obrtnim sredstvima ili za adekvatnom likvidnošću.
MEKI KREDIT – način finansiranja podsticaja putem kredita koji davalac podsticaja odobrava korisniku podsticaja pod uslovima znatno povoljnijim od uslova pod kojim se odobravaju krediti na tržištu, sa elementom bespovratnosti od minimum 25%.
LIZING – način finansiranja podsticaja odobravanjem lizinga, prema kojem davalac podsticaja plasira sredstva korisniku podsticaja (lizing organizacija), na kreditnoj osnovi sa ili bez kamate.
INVESTICIONI KREDIT – način finansiranja podsticaja putem dugoročnog kredita koji davalac podsticaja odobrava korisniku podsticaja, s ciljem unapređenja postojeće tehnologije ili uvođenja proizvodnje novih proizvoda (investiranje u opremu, zemljište, građevinske objekte, vozni park, osnovno stado i ostala osnovna sredstva).
SUBVENCIJA – način finansiranja podsticaja putem ulaganja/davanja države kojima se obezbeđuju ekonomske koristi za preduzeća/korisnike podsticaja koja ispunjavaju određene kriterijume poslovanja (uglavnom bespovratno davanje sredstava korisnicima podsticaja radi finansiranja/sufinansiranja određenih troškova, koje korisniku podsticaja obezbeđuje veću profitabilnost, konkurentnost, kvalitet i standarde u poslovanju).
SUBVENCIONISANE KAMATE – način finansiranja podsticaja putem ostvarivanja prava korisnika podsticaja na kreditnu podršku uz subvencionisane kamatne stope po kojima poslovne banke odobravaju kredite za likvidnost, investicije i potrošačke kredite (u cilju podsticanja razvoja domaće industrijske proizvodnje), tako što davalac podsticaja isplaćuje poslovnim bankama razliku između niže kamatne stope po kojoj poslovna banka odobrava kredit korisniku podsticaja i više kamatne stope koja je u skladu sa poslovnom politikom banke.
PREMIJA – način finansiranja podsticaja putem kojeg davalac podsticaja isplaćuje novčane iznose korisnicima podsticaja (poljoprivrednim proizvođačima) za isporučene (poljoprivredne) proizvode.
REGRES – način finansiranja podsticaja putem kojeg davalac podsticaja isplaćuje korisniku podsticaja određeni procenat novčanog iznosa kojim je korisnik podsticaja platio kupljenu količinu inputa neophodnih za (poljoprivrednu) proizvodnju (gorivo, đubrivo, premije osiguranja useva, plodova i životinja, troškovi skladištenja i drugo).
POVRAĆAJ SREDSTAVA (REFAKCIJA, REFUNDACIJA) – način finansiranja podsticaja kojim se korisniku podsticaja vrši povraćaj novca, odnosno naknada od strane davaoca podsticaja, u skladu sa propisom.
FINANSIJSKA PODRŠKA ZA PRIVLAČENjE INVESTICIJA – način finansiranja podsticaja dodeljivanjem korisnicima podsticaja određenog iznosa bespovratnih sredstava, obračunatog za novootvorena radna mesta, u skladu sa propisom.
MEĐUNARODNA BESPOVRATNA RAZVOJNA POMOĆ – način finansiranja podsticaja dodeljivanjem bespovratne pomoći Republici Srbiji (transferi u novcu, robi ili uslugama čije se vraćanje ne zahteva, istraživanje tržišta, unapređenje međunarodnih marketinških veština, efikasne prezentacije na sajmovima, medijska komunikacija i marketing, povećanje kapaciteta u proizvodnji, primena međunarodnih standarda i drugo), od strane drugih država, državnih agencija i/ili međunarodnih institucija.
DRUGA SREDSTVA (POVRATNA ILI BESPOVRATNA) – načini finansiranja podsticaja putem dodeljivanja povratnih ili bespovratnih sredstava korisnicima podsticaja, koji nisu obuhvaćeni posebno definisanim načinima finansiranja podsticaja.
BESPOVRATNA SREDSTVA – način finansiranja podsticaja putem transfera u novcu, robi ili uslugama, koji se isplaćuju/usmeravaju korisniku podsticaja, po ispunjenju unapred predviđenih uslova, odnosno direktno plaćanje nekomercijalne prirode korisniku podsticaja, radi sprovođenja određenih mera i aktivnosti.
POVRATNA SREDSTVA – način finansiranja podsticaja putem transfera u novcu, robi ili uslugama, koji se isplaćuju/usmeravaju korisniku podsticaja, po ispunjenju unapred predviđenih uslova, uz obavezu vraćanja sredstava.
[1] Nivo 3 čine jedinice lokalne samouprave u sastavu upravnih okruga (Uredba o nomenklaturi statističkih teritorijalnih jedinica, „Sl. glasnik RS”, br. 109/09 i 46/10)