Zakonom o zadužbinama i fondacijama je propisana sadržina Registra, a Zakonom o postupku registracije u Agenciji za privredne registre, propisane su obaveze registratora, razlozi zbog kojih registrator može odbaciti prijavu, i postupak upisa u Registar. Ovim zakonom je propisano da se po pitanjima registracije koji nisu uređeni ovim zakonom primenjuje Zakon o udruženjima. Pravilnikom je propisana sadržina Registra kao i potrebna dokumentacija za upis i vršenje promena u Registru.
Od 01.09.2013. godine, u postupku registracije, na Registar zadužbina i fondacija se primenjuje Zakon o postupku registracije u Agenciji za privredne registre.
Prema Zakonu o zadužbinama i fondacijama Registar sadrži sledeće podatke o zadužbini odnosno fondaciji:
- naziv;
- sedište i adresu;
- ciljeve zbog kojih se osniva sa naznakom da li se radi o zadužbini koja ostvaruje opštekorisne ili privatne ciljeve;
- datum osnivanja;
- privrednu delatnost koja se obavlja kao sporedna delatnost;
- lično ime, prebivalište, odnosno boravište i JMBG osnivača, odnosno izvršioca zaveštanja, a kada je osnivač pravno lice – naziv, sedište, matični broj i PIB;
- ime i prezime, JMBG, odnosno broj pasoša članova upravnog odbora;
- lično ime, prebivalište odnosno boravište i JMBG lica ovlašćenog za zastupanje;
- vreme na koje se osniva; datum izmena i dopuna statuta; podatke o statusnim promenama;
- podatke o osnovnoj imovini zadužbine;
- podatke o likvidaciji i stečaju;
- broj i datum donošenja rešenja o upisu u Registar.
Registar može da sadrži i sledeće podatke:
- skraćeni naziv, naziv na jeziku nacionalne manjine, naziv na stranom jeziku;
- kontakt podaci;
- podaci o broju računa u banci;
- zabeleške podataka od značaja za pravni promet.
Zadužbine i fondacije stiču svojstvo pravnog lica upisom u Registar i ne mogu otpočeti sa delovanjem pre upisa u Registar. Predstavništvo strane zadužbine i fondacije može da obavlja svoju delatnost na teritoriji Republike Srbije nakon upisa u Registar. Predstavništva stranih zadužbina i fondacija nemaju svojstvo pravnog lica.
Sticanjem svojstva pravnog lica zadužbina odnosno fondacija može da zaključuje ugovore i preduzima druge pravne radnje u svoje ime i za svoj račun, može da stiče sopstvenu imovinu, za obaveze preuzete u pravnom prometu odgovara samo svojom imovinom, a ne imovinom osnivača i članova, uživa budžeske i poreske povlastice kao i mogućnost finansiranja od strane stranih donatora.
Postupak upisa u Registar pokreće se podnošenjem uredno popunjene prijave za upis (osnivanja, promena i brisanja podataka), predloženih dodataka uz prijave, propisane dokumentacije i dokaza o uplati naknade Agenciji za privredne registre (APR).
Prijave za upis se popunjavaju čitko, elektronski ili pisanim putem, a mogu se preuzeti:
- lično u sedištu APR u Beograd;
- u organizacionim jedinicama APR;
- iz odeljka Obrasci.
Uredno popunjene prijave sa pratećom dokumentacijom i dokazom o uplati naknade se podnose:
- lično, u sedištu APR u Beograd;
- u organizacionim jedinicama APR;
- preporučenom poštom.
Navedene prijave se iz odeljka Obrasci preuzimaju besplatno, dok se u Agenciji za privredne registre i njenim organizacionim jedinicama preuzimaju uz naknadu od 120,00 dinara.
Datum i vreme podnošenja prijave – Zakonom o postupku registracije u Agenciji za privredne registre je propisano da ako je prijava poslata poštom, kao datum i vreme podnošenja prijave i dokumentacije uzima se datum i vreme prijema prijave u Agenciji.
Podnosilac prijave za upis u Registar je:
- lice ovlašćeno za zastupanje (upravitelj ili drugo lice ovlašćeno za zastupanje)
- punomoćnik sa priloženim pismenim punomoćjem potpisanim od strane zastupnika i snabdeven pečatom zadužbine/fondacije.
Napomena:
Ako se prijava za upis u Registar ili preuzimanje odluke registratora vrši preko punomoćnika, punomoćje se dostavlja APR kao sastavni deo dokumentacije i to u originalu ili overenoj fotokopiji. Ako je podnosilac prijave punomoćnik - advokat, on može ovlastiti drugog advokata za podnošenje prijave i preuzimanje odluka registratora (zameničko punomoćje). Punomoćnika – advokata može zamenjivati advokatski pripravnik koji je kod njega zaposlen, samo ako je tako određeno u punomoćju.
Uz prijavu za upis prilaže se propisana dokumentacija i dokaz o uplati naknade – uplatnica ili drugi dokaz o plaćenoj naknadi za upis, na račun Agencije za privredne registre broj 840-29770845-52, model 97, poziv na broj (dobijeni poziv na broj obavezno unesite u uplatnicu).
Prijave za upis
Prijava za upis u Registar se podnosi na propisanom obrascu. Ako obrazac nije propisan, prijava se podnosi putem podneska u kome se navode podaci koji se upisuju u Registar. Pored prijave koja sadrži opšte podatke o zadužbini/fondaciji, podnosiocu, a u cilju ekonomičnosti postupka, podnose se i predloženi dodaci uz svaku vrstu promene. Predloženi dodaci se uz prijave mogu preuzeti u sedištu APR u Beogradu, u organizacionim jedinicama APR, i iz odeljka Obrasci.
Prijava za upis se podnosi na jeziku i pismu koji su u službenoj upotrebi u Republici Srbiji.
Prijava za upis se podnosi Agenciji u jednom primerku.
Napomena:
Predloženi dodaci olakšavaju i ubrzavaju proces odlučivanja i upisa u Registar.
Uz prijavu se obavezno prilaže:
- dokumentacija u originalu ili overenoj fotokopiji, koja se, u skladu sa Zakonom i Pravilnikom, podnosi za upis
- dokaz o uplati naknade u skladu sa Odlukom o naknadama za poslove registracije i druge usluge koje pruža Agencija za privredne registre, kojom se propisuje visina naknade za upis u Registar i druge usluge koje pruža Agencija u postupku vođenja Registra (visine naknada)
Potvrda o podnetoj prijavi
Zakonom o postupku registracije u Agenciji za privredne registre je propisano da se na internet strani Agencije objavljuju podaci o primljenoj prijavi koji sadrže: oznaku registra, broj pod kojim je prijava zavedena, datum i vreme prijema prijave, vrstu prijave, podatak o podnosiocu prijave i podatak o statusu u kome se prijava nalazi (na ovaj način je podnosiocu prijave omogućeno da, od trenutka prijema prijave u Agenciji, preko internet strane Agencije prati njeno kretanje odnosno tok postupka i to samo na osnovu broja predate prijave ili na osnovu podataka o podnosiocu prijave).
Video uputstvo za korišćenje APR onlajn servisa za pretragu podataka o podnetim prijavama i žalbama možete pogledati ovde.
Odlučivanje registratora po prijavi
Registrator donosi odluke na osnovu činjenica iz prijave, priloženih dokumenata i registrovanih podataka, bez ispitivanja tačnosti činjenica iz prijave, verodostojnosti priloženih dokumenata i pravilnosti i zakonitosti postupaka u kome su dokumenti doneti.
Po prijemu prijave registrator, u skladu sa odredbom člana 14. Zakona o postupku registracije u Agenciji za privredne registre, proverava da li su ispunjeni zakonski uslovi za upis u registar. Ako utvrdi da su podnete uredne prijave i dokumentacija, registrator u roku od 5 radnih dana od dana prijema prijave u APR, donosi rešenje o upisu promene podataka u registar, i rešenje objavljuje na internet strani Agencije.
Ako registrator u roku od pet radnih dana od dana podnošenja registracione prijave, utvrdi da nisu ispunjeni uslovi iz člana 14. ovog zakona, doneće rešenje kojim odbacuje prijavu sa navođenjem koji uslovi za registraciju promene nisu ispunjeni, i takvo rešenje će objaviti na internet strani Agencije. Ako podnosilac prijave, u roku od 30 dana od dana objavljivanja ovog rešenja u odeljku Pretraga podataka o primljenim registracionim prijavama i žalbama, podnese registracionu prijavu za registraciju podataka o čijoj registraciji je dobio rešenje o odbacivanju prijave, podnese dokumentaciju na način koji je utvrđen tim rešenjem i plati polovinu od iznosa naknade za registraciju koja je predmet prijave, zadržava pravo prioriteta odlučivanja zasnovano podnošenjem odbačene prijave. Ako se prijava odnosi na registraciju dva ili više podatka ili dokumenta, prijava se delimično usvaja tako što se registruju podaci ili dokumenti za čiju su registraciju ispunjeni uslovi, a o prijavi u ostalom delu odlučuje se na način propisan članom 17. To znači da registrator donosi rešenje kojim usvaja u delu u kom su ispunjeni uslovi za registraciju, a odbacuje prijavu u delu u kom nisu ispunjeni uslovi za registraciju, i utvrđuje koji uslovi za registraciju nisu ispunjeni. Ako podnosilac prijave, u roku od 30 dana od dana objavljivanja ovog rešenja u odeljku Pretraga podataka o primljenim registracionim prijavama i žalbama, podnese registracionu prijavu za registraciju podataka čija registracija je bila odbačena, podnese dokumentaciju na način koji je utvrđen tim rešenjem i plati polovinu od iznosa naknade za registraciju koja je predmet prijave, zadržava pravo prioriteta odlučivanja zasnovano podnošenjem prijave o kojoj je registrator odlučio donošenjem delimičnim rešenjem. Ako registrator ne odluči o prijavi u roku od pet radnih dana od dana prijema, smatraće se da je prijava usvojena, o čemu donosi rešenje i traženu registraciju, bez odlaganja, sprovodi u Registar. Ovo pravilo se ne primenjuje ako se prijava odbacuje iz sledećih razloga: ako je registrator nenadležan za postupanje po prijavi; ako podatak ili dostavljeni dokument nije predmet registracije; ako je podatak ili dokument čija se registracija zahteva već registrovan.
Preuzimanje odluke registratora
Sve odluke registratora u postupku registracije se istovremeno i objavljuju na internet strani Agencije. Takođe se i i statuti (statut ili prečišćen tekst statuta ako je došlo do promene statuta), istovremeno objavljuju sa donošenjem rešenja kojim se prijava usvaja. Takođe je propisano da registracija podataka i dokumenata proizvodi pravno dejstvo prema trećim licima narednog dana od dana objavljivanja i da registracija proizvodi pravno dejstvo za ubuduće. Ako je podnosilac u prijavi naznačio da želi da mu se pismeni otpravak odluke registratora i dostavi, dostava se vrši na način koji je izabran u prijavi. Inače, Zakonom o postupku registracije u Agenciji za privredne registre je propisano da se dostavljanje pismenog otpravka odluke registratora smatra izvršenom danom slanja na adresu koja je označena u prijavi.
Ukoliko se podnosilac prijave opredelio za preuzimanje odluke u sedištu APR u Beogradu ili organizacionoj jedinici APR, sledeća lica mogu preuzeti odluke registratora:
- podnosilac registracione prijave;
- registrovani zastupnik;
- lice koje zastupnik ovlasti punomoćjem;
- punomoćnik advokat može ovlastiti drugog advokata (zameničko punomoćje), osim ako je vlastodavac u punomoćju drugačije odredio;
- punomoćnika koji je advokat može zamenjivati advokatski pripravnik koji je kod njega zaposlen, osim ako je vlastodavac u punomoćju drugačije odredio.
Rezervacija naziva
U registru zadužbina i fondacija je omogućena rezervacija naziva i to na način i u postupku koji je propisan Zakonom o postupku registracije u Agenciji. Rezervacija naziva pokreće se podnošenjem prijave nadležnom registru sa dokazom o uplati naknade za rezervaciju naziva. Potvrda o primljenoj prijavi za rezervaciju naziva sadrži: oznaku registra, broj pod kojim je prijava zavedena, datum i vreme prijema prijave, naziv koji se rezerviše, podatke o podnosiocu prijave i podatke o visini naknade. Ako su ispunjeni uslovi za rezervaciju naziva, registrator u roku od pet dana od dana podnošenja prijave izdaje potvrdu o rezervaciji naziva i rezervisani naziv unosi u bazu podataka rezervisanih naziva. Naziv se rezerviše u korist podnosioca prijave na rok od 60 dana od dana objave. Ako nisu ispunjeni uslovi za rezervaciju naziva, registrator u roku od pet dana od dana podnošenja prijave rešenjem odbija prijavu za rezervaciju naziva. Pre isteka roka na koji je naziv rezervisan, lice u čiju je korist naziv rezervisan, može, uz ponovnu uplatu naknade za rezervaciju naziva, obnoviti rezervaciju naziva na naknadni rok od 60 dana. Rezervacija naziva može se preneti na drugo pravno ili fizičko lice do isteka roka na koji je naziv rezervisan. Registrator potvrdu o prenosu rezervisanog naziva dostavlja licu u čiju je korist naziv rezervisan.
Preporuka:
Preporučujemo da se pre izbora naziva uvek izvrši provera naziva i to preko Internet strane Agencije. Zakonom je propisano da naziv, odnosno skraćeni naziv zadužbine i fondacije ne može biti identičan nazivu, odnosno skraćenom nazivu drugih zadužbina i fondacija koje su upisane ili ranije uredno prijavljene za upis u Registar zadužbina i fondacija.
Podnošenjem uredne prijave za upis osnivanja, naziv zadužbine/fondacije u osnivanju će se smatrati rezervisanim. Ako se po prijavi reši negativno, odnosno bude odbačena rešenjem, naziv će se automatski brisati sa liste rezervisanih naziva.
Video uputstvo za registraciju poslovnog imena i rezervaciju naziva možete pogledati ovde.
Žalba na odluku registratora
Na odluku registratora žalbu može podneti podnosilac prijave.
U žalbi se obavezno navodi broj i datum odluke koja se žalbom pobija, razlozi pobijanja, identifikacioni podaci o podnosiocu žalbe i potpis podnosioca žalbe.
Žalba se podnosi ministru nadležnom za poslove državne uprave i lokalne samouprave preko Agencije, u roku od 30 dana od dana objavljivanja odluke.
Ako podnosilac prijave izjavi žalbu na rešenje kojim je zahtev za registraciju odbačen uz utvrđivanje uslova koji nisu bili ispunjeni i istovremeno otkloni nedostatke utvrđene rešenjem, smatraće se da radnje preduzete radi otklanjanja utvrđenih nedostataka nisu ni preduzete, odnosno nastaviće se postupak po žalbi. Ovo znači da podnosilac uz žalbu ne može dostaviti nedostajuću ili ispravljenu dokumentaciju, odnosno da ona neće biti uzeta u obzir ako je dostavljena uz žalbu.
Ako registrator utvrdi da je žalba neblagovremena, nedopuštena ili izjavljena od neovlašćenog lica, odbaciće žalbu svojim rešenjem.
Ako registrator utvrdi da je žalba osnovana, izmeniće pobijenu odluku ili staviti van snage rešenje o odbacivanju prijave i doneti rešenje o usvajanju prijave.
Ako registrator u roku od pet radnih dana od dana urednu žalbu niti odbaci niti usvoji, bez odlaganja je dostavlja nadležnom ministru.
Ministar o žalbi odlučuje u roku od 30 dana od dana prijema žalbe u ministarstvu.
Odluka o žalbi dostavlja se registratoru koji je dužan da tu odluku dostavi stranci u roku od osam dana od dana prijema.
Uz žalbu se podnosi dokaz o uplati republičke administrativne takse za žalbu i odluku. Taksa se uplaćuje u budžet Republike Srbije, žiro-račun 840-742221843-57, poziv na broj 50-016.
Prema članu 5. stav 1. tač 1) i 2) Zakona o republičkim administrativnim taksama („Sl. glasnik RS“, br. 43/2003, 51/2003, 61/2005, 101/2005, 5/2009, 54/2009, 50/2011, 70/2011, 55/2012, 93/2012, 47/2013, 65/2013, 57/2014, 45/2015, 83/2015, 112/2015, 50/2016, 61/2017, 113/2017, 3/2018, 50/2018, 95/2018, 38/2019, 86/2019, 90/2019 i 98/2020, 144/2020 i 62/2021) taksena obaveza za zahteve nastaje u trenutku podnošenja, a za rešenja u trenutku zahteva za njihovo izdavanje. Prema Tarifi republičkih administrativnih taksi, taksa za žalbu iznosi 490,00 dinara (tarifni broj 6), za rešenje po žalbi 570,00 dinara (tarifni broj 9), a za opomenu kojom se obveznik poziva da plati taksu 290,00 dinara (tarifni broj 18).
Video uputstvo za korišćenje APR onlajn servisa za pretragu podataka o podnetim žalbama možete pogledati ovde.